قفل شدن زانو وضعیتی است که خم شدن یا صاف کردن زانو را غیرممکن می کند. یک زانو قفل شده ممکن است فقط چند ثانیه طول بکشد، ممکن است بیشتر طول بکشد. همه چیز بستگی به این دارد که چه چیزی باعث این اتفاق شده است. زانوها دو مفصل مهم از مفاصل بدن انسان می باشند، که جدا از تحمل وزن بدن فرد، فعالیت های روزمره مانند ایستادن، راه رفتن و بالا رفتن از پله ها را ممکن می کند. در نتیجه استفاده ی مکرر از زانوها، آن ها را مستعد آسیب و انحطاط می کند. امروز می خواهیم در مورد علت قفل شدن زانو و علائم آن صحبت کنیم.
قفل شدن زانو چیست؟
وضعیتی است که فرد نمی تواند زانوی خود را خم و راست کند. زانوها طوری طراحی شده اند که به سمت بالا و پایین خم می شوند و حتی اندکی می چرخند. اگر زانوی شما نتواند این عملکردها را انجام دهد، می تواند بر تحرک شما تأثیر بگذارد.
انواع قفل شدن زانو
دو نوع مختلف زانوهای قفل شده وجود دارد:
۱-قفل کردن واقعی زانو: قفل شدن واقعی در زانو جایی است که زانو از نظر فیزیکی گیر می کند و از نظر فیزیکی نمی توانید زانو را برای مدتی حرکت دهید. قفل شدن واقعی زانو به دلیل بلوک مکانیکی ایجاد می شود که در آن چیزی در داخل مفصل گیر می کند و از حرکت جلوگیری می کند.
۲-قفل کردن کاذب زانو: قفل کردن کاذب زانو بسیار رایج تر از قفل کردن واقعی است. در اینجا، حرکت زانو بهدلیل اسپاسم عضلانی موقتاً محدود میشود، زیرا بدن سعی میکند در پاسخ به درد از خود محافظت کند.
در اینجا، ما به علل رایج هر دو نوع قفل شدن زانو و علائم آن می پردازیم.
علل قفل شدن زانو
چندین عامل و بیماری وجود دارد که می تواند باعث قفل شدن زانو شود.
علل قفل شدن واقعی زانو
قفل شدن واقعی زانو ناشی از گیرکردن چیزی در داخل مفصل است که از نظر فیزیکی از حرکت زانو جلوگیری می کند.
پارگی منیسک
منیسک یک پد غضروفی به شکل c در مفصل زانو است که به عنوان ضربه گیر عمل می کند. پارگی مینیسک می تواند حرکت را با متورم شدن یا جابجایی غضروف مختل کند، بنابراین از حرکت آزادانه مفصل جلوگیری می کند.
پارگی مینیسک می تواند در اثر پیچش ناگهانی ایجاد شود یا هنگام چمباتمه زدن رخ دهد. همچنین ممکن است در اثر سایش تدریجی ایجاد شود، به همین دلیل است که بیشتر در افراد مسن دیده می شود.
پارگی منیسک گاهی اوقات می تواند خود به خود بهبود یابد، اما موارد شدیدتر ممکن است نیاز به یک جراحی داشته باشد. به عنوان مثال، پارگی کامل منیسک داخلی می تواند باعث شود که منیسک پاره شده برگردد و در مفصل بچسبد و در نتیجه زانو قفل شود.
آسیب رباط
زانو نمی تواند بدون نوارهای قوی بافت یا رباط های اطراف آن عمل کند. توقف ناگهانی یا حرکت دادن مفصل زانو از موقعیت طبیعی می تواند منجر به پارگی رباط ها شود.
استفاده از کمپرس یخ برای کاهش تورم می تواند درد زانو و قفل شدن مفصل زانو را کاهش دهد. آسیب زانو ناشی از آسیب رباط می تواند مدتی طول بکشد تا بهبود یابد و اغلب به خوبی به فیزیوتراپی پاسخ می دهد. با این حال، ممکن است زمانی که رباط زانو آسیب دیده باشد، جراحی لازم باشد.
اجسام شناور داخل زانو
مفصل زانو شامل چندین استخوان است که در بالای استخوان ساق پا و پایین استخوان ران به هم می رسند و یک مفصل ایجاد می کنند. جزئی ترین تراشه یا شکستگی در این استخوان ها می تواند منجر به یک قطعه استخوان شناور شود که در اطراف مفصل شناور است.
قفل شدن واقعی زانو از یک قطعه استخوان شناور میتواند باعث درد شدید و عدم حرکت تقریباً کامل زانو شود. این زانوی قفل شده واقعی شناخته میشود، زیرا به دلیل قرار گرفتن این قطعه استخوانی شل در راه، امکان حرکت وجود ندارد.
درمان معمولاً شامل جراحی برای برداشتن قطعه شناور است که اغلب با استفاده از اشعه ایکس تشخیص داده می شود.
دررفتگی کشکک
برخی آسیب ها به زانو میتواند باعث خارج شدن کشکک یا کاسه ی زانو از موقعیت خود گردد. به این دررفتگی کشکک می گویند، که می تواند باعث قفل شدن زانو شود.
آرتروز
آرتریت اغلب شایع ترین علت قفل شدن زانو، به ویژه در افراد مسن است. مفاصل زانو تحمل وزن دارند، بنابراین سایش و پارگی زیادی را متحمل می شوند. التهاب این مفصل می تواند مانع حرکت صحیح زانو شود.
این التهاب می تواند پس از شکستگی زانو یا آسیب ورزشی مکرر ایجاد شود. در حالی که ممکن است هنگام حرکت مفصل باعث درد شود، ضروری است که زانو در یک وضعیت باقی نماند بلکه تا حد امکان در حرکت باشد.
داروهای مسکن تجویزی، تزریق استروئید و حرکت درمانی همگی می توانند درد زانو ناشی از آرتروز را کاهش دهند. در شدیدترین موارد، تعویض مفصل زانو ممکن است لازم باشد.
علل قفل شدن زانو کاذب
زانو کاذب زمانی اتفاق میافتد که درد زانو آنقدر شدید باشد که ماهیچههای ساق پا به طور موقت اسپاسم میکنند و زانو برای مدت کوتاهی قفل میشود. این اسپاسم به عنوان یک هشدار برای مفصل زانو عمل می کند به طوری که نمی تواند حرکت کند و آسیب بیشتری ایجاد کند.
- تورم: مایع اضافی در کپسول مفصلی می تواند حرکت را به دلیل افزایش کشش محدود کند و از خم شدن و صاف شدن کامل جلوگیری کند.
- التهاب: التهاب ساختارهای داخل و اطراف زانو نیز می تواند حرکت را محدود کند. تاندونیت نیز می تواند باعث قفل شدن زانو شود.
- ناهنجاری های کشکک: مشکل در حرکت کاسه زانو در شیار جلوی زانو می تواند باعث قفل شدن کاذب شود. معمولاً بسیار دردناک است.
- سندرم پلیکا: پلیکا نامی است که به چین های نازک غشای محافظ زانو داده می شود. هنگامی که پلیکا ملتهب می شود، مفصل می تواند باعث درد و بی ثباتی شود و باعث قفل شدن زانو شود.
- آسیب به زانو: آسیب به هر یک از ساختارهای زانو که به اندازه کافی بد است و باعث ایجاد درد شدید می شود، می تواند باعث اسپاسم عضلانی شود که ممکن است زانو قفل شده احساس شود. مانند رگ به رگ شدن رباط.
قفل شدن کاذب اغلب با استراحت، یخ و برخی داروهای مسکن خفیف قابل درمان است. در موارد نادر، پزشک شما ممکن است جراحی یا سایر درمانهای پزشکی را برای اصلاح مشکل پیشنهاد کند
علائم قفل شدن زانو چیست؟
نشانه ی اصلی قفل شدن کاذب زانو، درد است. همچنین فرد ممکن است علائم زیر را نیز تجربه کند:
- احساس قفل شدن کوتاه مدت زانو
- احساس گرفتگی زانو
- احساس بی ثباتی در زانو
نشانه اولیه قفل شدن واقعی زانو ناتوانی در صاف کردن زانو است. در برخی موارد، فردی که زانو قفل شده واقعی دارد، ممکن است درد را نیز تجربه کند.
اگر اجسام شناور در داخل مفصل باعث قفل شدن واقعی زانو شود، ممکن است فرد علائم و نشانههای دیگری را تجربه کند، از جمله:
- سفتی مزمن در زانو
- مشکل در صاف کردن کامل زانو
- احساس ترکیدن در زانو
- احساس برآمدگی در محل جسم بدن
- درد و تورم متناوب
