عفونت مفصل و درمان آن

عفونت مفصل یا آرتریت سپتیک یک وضعیت دردناک است که ناشی از عفونت میکروبی در مفصل است. این عفونت می‌تواند به دلیل جراحت عمیق یا ورود میکروب‌ها از سایر بخش‌های بدن از طریق جریان خون در مفصل ایجاد شود. در ادامه مقاله مطالبی در مورد علت، تشخیص و درمان عفونت مفصل نوشته شده است.

عفونت مفصل یا آرتریت سپتیک چیست؟

در ابتدا بهتر است تعریفی کامل از این عارضه داشته باشیم و بدانیم چه زمانی می‌توان گفت که فرد به عفونت مفصل مبتلا است. عفونت مفصل، که به عنوان آرتریت سپتیک نیز شناخته می‌شود، واکنش التهابی در مفصل است که ناشی از عفونت با باکتری، ویروس، قارچ یا میکروب دیگری است. این عفونت می‌تواند به صورت مستقیم به مفصل وارد شود یا از طریق جراحی، آسیب مفصل یا … به آن منتقل شود. آرتریت سپتیک می‌تواند در هر مفصلی اتفاق بیفتد، اما مفاصل بزرگ مانند زانو، ران، مچ پا و شانه بیشتر در معرض این نوع عفونت قرار دارند. آرتریت سپتیک به طور عمومی باعث ورم، درد، سفتی و محدودیت حرکت در مفصل می‌شود. علائم دیگر ممکن است شامل تب، لرز، خستگی و احساس عمومی بد باشد.

بیشتر بخوانید: تعویض مفصل لگن

بهتر است بعد از بروز علائم این عارضه برای بررسی وضعیت به پزشک مراجعه کرده و از درمان خودسرانه پرهیز کنید.. پزشک ممکن است برای درمان آرتریت سپتیک اقدام به تجویز و مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها برای کنترل عفونت و در صورت لزوم، جراحی برای تخلیه عفونت کند. درمان این عارضه یک موضوع زمان‌بر است و به میزان شدت و گسترش عفونت، مفصل مبتلا، وضعیت عمومی بیمار و سایر عوامل بستگی دارد. در نتیجه مهم است که در صورت مشاهده علائم عفونت مفصلی از جمله ورم، درد و تب، به یک متخصص ارتوپدی یا پزشک مراجعه کنید تا تشخیص درست قرار داده شود و درمان مناسب و به موقع ارائه شود.

عفونت مفصلی در چه مفاصلی شایع است؟

مفاصلی که بیشتر مستعد به عفونت هستند، عبارتند از:

مفصل‌های زانو:

عفونت مفصلی در زانو نسبت به سایر مفاصل شایع تر است.  مفصل زانو به دلیل فعالیت‌های روزمره، به خصوص در ورزش‌های وزن‌برداری، قابلیت ابتلا به عفونت را دارد.

مفصل‌های کمر:

عفونت مفصلی در مفصل‌های کمر نیز ممکن است به دلیل فعالیت‌های روزمره و همچنین در اثر عمل جراحی یا تزریق‌های استخوانی رخ دهد.

مفصل‌های شانه:

 مفصل‌های شانه نیز به دلیل حرکت‌های گسترده و کاربرد بیشتر در فعالیت‌های روزمره در معرض خطر آرتریت سپتیک قرار دارند.

مفصل‌های کف پا و مچ:

در مفصل‌های کف پا و مچ نیز عفونت مفصلی ممکن است ایجاد شود، به خصوص در افرادی که با مشکلات پوستی یا زخم‌ها روبرو هستند.

بیشتر بخوانید: تعویض مفصل زانو

علت عفونت مفصل

عفونت مفصل به دلیل ورود میکروب‌ها به مفصل ایجاد شود. علت اصلی ورود میکروب‌ها به مفصل معمولاً به دو دسته تقسیم می‌شود: ورود مستقیم از خارج مفصل و ورود از سایر بخش‌های بدن از طریق جریان خون.

ورود مستقیم:

• جراحات و زخم‌ها: زخم‌ها یا جراحات عمیق ممکن است باعث نفوذ میکروب‌ها به داخل مفصل شود.
• تزریق‌ و آسیب‌ها: تزریق‌ها یا آسیب به مفصل ممکن است در مواردی باعث ورود میکروب‌ها شود.

ورود از سایر بخش‌های بدن:

• جراحات دندانی: عفونت‌های دندانی می‌توانند از طریق جریان خون به مفاصل منتقل شوند.
• عفونت‌های ارگان ها و بافت‌ها: میکروب‌های عفونی از سایر بخش‌های بدن مانند کلیه، پوست، گوارش و غیره ممکن است به مفاصل منتقل شوند.
•  بیماری‌های انگلی: برخی از بیماری‌های انگلی می‌توانند باعث آرتریت سپتیک شوند.

بیشتر بخوانید: جراحی زانوی پرانتزی

عوارض عفونت مفصلی یا آرتریت چرکی

در برخی مواقع ممکن است بعد از بروز علائم عارضه فرد بر این تصور باشد که این عارضه بدون نیاز به درمان خاصی بهبود پیدا می‌کند. بهتر است بدانید که این تصور اشتباه است و در صورت بررسی نکردن این عارضه ممکن است عوارض جبران ناپذیری فرد را تهدید کند. می‌پرسید این عوارض چیست. دانستن این عوارض خالی از لطف نیست. به طور کلی عوارضی که ممکن است در این عارضه ایجاد گردد شامل:

•  آسیب مفصل: عفونت مفصلی می‌تواند باعث آسیب به ساختارهای مفصلی شود. این آسیب می‌تواند شامل تخریب غضروف، آسیب به استخوان‌ها، تخریب بندهای مفصل و تخریب بافتهای مفصلی دیگر باشد.
• محدودیت حرکت: عفونت مفصلی می‌تواند منجر به سفتی و محدودیت حرکت در مفصل مبتلا شود. این ممکن است به دلیل التهاب، ترشح مایع مفصلی و تخریب ساختارهای مفصلی باشد.
•  ورم و درد: آرتریت چرکی ممکن است باعث ورم و درد شدید در مفصل مبتلا شود. این عوارض می‌تواند به علت التهاب و ترشح مایع مفصلی بیشتر در مفصل رخ دهد.
• استعداد برای تشکیل آبسه: در برخی موارد، عفونت مفصلی می‌تواند باعث تشکیل آبسه در واحد مفصلی شود. آبسه یک تجمع مایع در مفصل است که می‌تواند منجر به ورم و درد بیشتر شود.
• عفونت سیستمیک: عفونت مفصلی ممکن است به سایر بخش‌های بدن منتقل شده و عفونت سیستمیک ایجاد کند. این موضوع می‌تواند منجر به عوارض جدی شامل تب، لرز، کاهش وزن، آسیب به اعضای دیگر و حتی خطر زندگی بشریت شود.

به طور کلی، عفونت مفصلی یک وضعیت جدی است که به درمان سریع و موثر نیاز دارد. در صورت تشخیص عفونت مفصلی، مهم است که به متخصص ارتوپدی مراجعه کنید تا درمان مناسب شروع شود و عوارض جدی از جمله تخریب مفصل و عفونت سیستمیک جلوگیری شود.

تشخیص عفونت مفصلی

تشخیص عفونت مفصلی نیاز به ترکیبی از اطلاعات بالینی، اطلاعات تصویربرداری و آزمایشات مختلف دارد. برخی از مراحل و روش‌های معمول برای تشخیص آرتریت سپتیک عبارتند از:

تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی:

• پزشک علائم و نشانه‌ها، سوابق بیماری‌ها و جراحی‌ها، و همچنین فعالیت‌های روزمره بیمار را بررسی می کند.
• معاینه فیزیکی بر روی مفصل مشکل دار صورت می‌گیرد تا علائمی نظیر تورم، گرما، درد، و محدودیت حرکت ارزیابی شود.

آزمایشات تصویربرداری:

•   رادیوگرافی (X-ray): تصاویر اشعه ایکس برای نمایش استخوان‌ها و ساختارهای مفصلی به کار می‌روند.
•   آرتروگرافی (Arthrography): در آرتروگرافی با تزریق مایع نشان‌دهنده مفصل تصاویر دقیق‌تری از ساختار مفاصل  به‌منظور یافتن علت درد ارائه می‌دهد.

آزمایش‌های خون و مایع مفصل:

•   آزمایش کم خونی (CBC)
•   تست‌های التهاب (SED rate و CRP)
•   آزمایش مایع مفصل (Joint Aspiration)

درمان عفونت مفصلی

درمان عفونت باید به موقع و با دقت انجام شود تا از آسیب دائمی به مفصل جلوگیری شود. درمان های عفونت مفصلی عبارتند از:

آنتی‌بیوتیک‌ها:

•    مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها به صورت دوره‌ای برای کنترل و کاهش عفونت بسیار اهمیت دارد.
•    پزشک ارتوپد بر اساس نوع میکروبی که عفونت را ایجاد کرده است، نوع آنتی‌بیوتیک را تعیین می‌کند.

استراحت و محدودیت فعالیت ها:

•    استراحت برای کاهش فشار و استرس بر مفاصل توصیه می‌شود.
•    ممکن است از دستگاه‌های حمایتی مفصلی برای حمایت و کاهش وزن استفاده شود.

کنترل درد:

•   داروهای ضد التهاب و داروهای مسکن درد ممکن است برای کنترل درد مفصلی مورد استفاده قرار گیرند.

جراحی:

•   در موارد شدیدتر یا در صورت عدم بهبود با درمان‌های معمولی، به جراحی نیاز است. 

بیشتر بخوانید: تعویض مفصل شانه

سوالات متداول

نتیجه گیری 

عفونت مفصل می‌تواند توسط باکتری‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها یا سایر میکروب‌ها ایجاد شود. افراد با سیستم ایمنی ضعیف‌تر، مثل افراد مسن، افراد با بیماری‌های مزمن، یا افرادی که سیستم ایمنی آنها به هر دلیلی ضعیف شده است، به عفونت مفصلی حساس‌تر هستند. از این رو، تشخیص و درمان سریع آرتریت سپتیک بسیار اهمیت دارد تا از آسیب دائمی به مفصل جلوگیری شود.